طب سفر

آنفلونزا

آنفلونزای فصلی

ویروس آنفلونزا به خانواده ارتومیکسو ویریده تعلق دارد. 

ویروس های آنفلونزا بر اساس پروتئین های اصلی خود در انواع A، B و C طبقه بندی می شوند. تنها انواع Aو B سبب بیماری در انسان می شوند. زیرتیپ های ویروس آنفلونزا A از طریق گلیکوپروتئین های پوشش ویروس تعیین می شوند (داشتن فعالیت هماگلوتونین، HA یا نورآمینیداز،  NA). نرخ بالای جهش و نوترکیبی ژنتیکی این ویروس ها نقش مهمی در تنوع آنتی ژن های HA و NA دارد. 16 زیرتیپ  HA و 9 زیرتیپ NA ویروس آنفلونزا A در پرندگان آبزی وحشی شناسایی شده است. انسان ها معمولا توسط زیرتیپ های H1، H2 یا H3، و N1 یا N2 آلوده می شوند. جهش های نقطه ای باعث می شوند که تغییرات کوچک (دریفت آنتی ژنی) به وفور رخ دهند. دریفت آنتی ژنی به ویروس اجازه می دهد از شناسایی توسط سیستم ایمنی بگریزد، که منجر به شیوع مکرر آنفلونزا تا دوره پاندمی[1] بعدی شود. تغییرات عمده در آنتی ژن HA (شیفت آنتی ژنی) از طریق نوترکیبی مواد ژنتیکی حاصل از زیرتیپ های مختلف آنفلونزای A ایجاد می شود. شیفت آنتی ژنی منجر به سویه های پاندمیک جدید نادر هستند و معمولا از طریق نوترکیبی بین زیرتیپ‌های جانوری و انسانی رخ می دهند برای مثال، عفونت مشترک خوک و انسان. ویروس آنفلونزا A (H1N1) در سال 2009 پدیدار شد. این ویروس نوترکیب تا پیش از این تاریخ در جمعیت انسانی منتشر نشده بود. این ویروس از لحاظ ژنتیکی با ویروس های آنفلونزا فصلی پیشین یا کنونی ارتباط نزدیکی ندارد. 

ویروس های آنفلونزا بطور پیوسته بوسیله تغییر در خصوصیاتشان دچار تحول می شوند. برای اینکه واکسن های آنفلونزا موثر باشند باید سیستم ایمنی بدن را تحریک کنند تا در هر دوره زمانی از بدن در مقابل سویه های اصلی ویروس محافظت کنند. هر ساله، ترکیب واکسن های آنفلونزا بطور مجزا برای نیمکره شمالی و جنوبی اصلاح می شود. از آنجایی که تغییرات آنتی ژنی در ویروس های آنفلونزا می تواند بطور ناگهانی و در دوره های متفاوتی از سال رخ دهد، ممکن است تفاوت قابل توجهی بین سویه های آنفلونزا در نیمکره های شمالی و جنوبی وجود داشته باشد. واکسن های بین المللی موجود حاوی سه سویه ویروسی غیرفعال هستند که ترکیب آن هر 6 ماه بررسی می‌شود تا از محافظت در برابر سویه های شایع در هر فصل اطمینان حاصل گردد. ترکیب واکسن برای هر نیمکره بطور مجزا اصلاح می شود. بنابراین، واکسنی که در یک نیمکره استفاده می شود ممکن است تنها محافظت جزئی در برابر عفونت آنفلونزا در نیمکره دیگر فراهم کند. البته در برخی سالها ممکن است ویروسهای واکسن نیمکره شمالی و جنوبی از لحاظ آنتی ژنیک مشابه باشند. واکسن های آنفلونزای فصلی موجود در برابر آنفلونزای مرغی محافظت ایجاد نمی کنند. 

مسافرانی که به دلیل بیماری زمینه ای خطر بالایی برای عوارض ناشی از بیماری آنفلونزا دارند باید هر سال واکسینه شوند. در سالهایی که سویه های واکسن آنفلونزا در نیمکره شمالی و جنوبی متفاوت هستند، مسافرانی پرخطری که به نیمکره دیگر سفر می کنند باید دو هفته پیش از سفر واکسن نیمکره مربوطه را دریافت کنند. در صورتی که این امر امکان پذیر نیست مسافر باید ترتیبی دهد که در اسرع وقت پس از رسیدن به مقصد واکسن مورد نظر را دریافت کند. 

واکسن های غیرفعال و سه- ظرفیتی آنفلونزا در عضله دلتوئید (سن واکسیناسیون بیش از یکسال)یا در سمت قدامی- جانبی عضله ران (سن واکسیناسیون 12-6 ماه)تزریق می شوند. این واکسن ها نباید به اطفال زیر 6 ماه ارائه شوند.؛ اطفال 36-6 ماهه باید نصف دز بزرگسالان را دریافت کنند. کودکان غیر- واکسینه که کمتر از 9 سال سن دارند باید دو تزریق با فاصله حداقل یک ماهه دریافت کنند. برای کودکان 9 سال به بالا و بزرگسالان سالم یک دز واکسن کفایت می‌کند.  عوارض موضعی خفیف نظیر درد یا ورم در محل تزریق شایع هستند؛ عوارض عمومی نظیر تب شیوع کمتری دارند.