سیاه سرفه |
علت | باکتری بوردتلا پرتوسیس |
نحوه انتقال | سیاه سرفه یک بیماری باکتریایی حاد و شدیدا مسری است که دستگاه تنفسی را درگیر می کند. این عفونت عمدتا از طریق انتشار قطرات ریز حاصل از غشاء مخاطی دستگاه تنفسی افراد آلوده در هوا منتقل می شود. |
ماهیت بیماری | تظاهرات تیپیک شامل چندین هفته سرفه شدید با صدای بلند می باشد و اغلب با سیانوز و استفراغ همراه است. در نوزادان ممکن است این سرفه وجود نداشته باشد و بیماری با حملات آپنه ظاهر شود. گرچه سیاه سرفه می تواند در هر سنی رخ دهد وخیم ترین و کشنده ترین موارد در اوایل طفولیت و عمدتا در کشورهای در حال توسعه رخ می دهند. عوارض عمده عبارتند از: پنومونی، انسفالیت و سوء تغذیه (به دلیل استفراغ مکرر). واکسیناسیون معقول ترین روش برای کنترل سیاه سرفه است. |
توزیع جغرافیایی | WHO تخمین زده است که در سال 2008 حدود 16 میلیون مورد سیاه سرفه در سراسر جهان رخ داده است که 95% آن در کشورهای در حال توسعه بوده است و حدود 195000 نفر در اثر این بیماری فوت کرده اند. |
خطر برای مسافران | اطفال واکسینه نشده بالاترین خطر برای سیاه سرفه شدید را دارند؛ البته اگر اطفال بزرگتر، نوجوانان و بزرگسالان بطور کامل ایمونیزه نشده باشند ممکن است دچار این بیماری شوند (اغلب به صورت خفیف و بیقاعده). قرارگیری در معرض سیاه سرفه در کشورهای در حال توسعه شایع تر است. تمام نوزادان از جمله کسانی که مبتلا به HIV هستند باید بر علیه سیاه سرفه واکسینه شوند. |
واکسن | تمام مسافران باید بر طبق توصیه های ملی برنامه واکسیناسیون خود را بروز کنند. هر دو واکسن سلول- کامل (wP) و غیر- سلولی (aP) سیاه سرفه محافظت عالی در برابر این بیماری ارائه می دهند و صرف نظر از عوارض جزئی ایمن هستند. برای چندین دهه، واکسنهای wP بطور گسترده ای در برنامه های ملی واکسیناسیون کودکان استفاده شده اند؛ واکسن های aP عوارض جانبی کمتری ایجاد می کنند ولی پرهزینه تر هستند و هم اکنون در بسیاری از کشورها مجاز هستند. aP و wP معمولا همراه با سم دیفتری و کزاز تجویز می شوند (DTwP یا DTaP). WHO سه دز اولیه توصیه می کند که اولین دز در سن 6 هفتگی تجویز می شود؛ دزهای بعدی باید با فاصله 8-4 هفته ای در سن 14-10 هفتگی و 18-14 هفتگی ارائه شوند. توصیه می شود که آخرین دز اولیه تا سن 6 ماهگی کامل شده باشد. سطح مصونیت با گذشت زمان کاهش می یابد و احتمالا تنها چند سال دوام خواهد داشت. پس از دزهای اولیه، یک دز تقویتی در سن 6-1 سالگی تجویز می شود (ترجیحا در سال دوم زندگی). در برخی کشورها یک دز تقویتی در نوجوانی یا بزرگسالی ارائه می شود (بویژه در پرسنل خدمات بهداشتی و والدین جوان). نوجوانان/ بزرگسالان غیرواکسینه باید 3 دز واکسن wP یا aP دریافت کنند که فاصله بین اولین و دومین دز 2 ماه و فاصله بین دز دوم و سوم 12-6 ماه باشد. |