عوارض جانبی واکسن ها
واکنش به واکسن ها
هر چند بطور کلی واکسن ها ایمن و موثر هستند، هیچ واکسنی برای همه بی خطر نیست. گاهی اوقات واکسیناسیون ممکن است سبب عوارض جانبی خفیف شود: واکنش موضعی، تب خفیف و سایر علائم سیستمیک ممکن است به عنوان بخشی از پاسخ ایمنی طبیعی ایجاد شوند. به علاوه، گاها برخی اجزای واکسن (نظیر ادجوانت آلومینیوم، آنتی بیوتیک ها یا مواد نگه دارنده) سبب ایجاد واکنش های نامطلوب می شوند. کادر بهداشتی ارائه دهنده واکسن متعهد هستند به افراد واکسینه شده درباره عوارض جانبی شناخته شده و احتمال وقوع آنها هشدار دهند.
موارد منع مصرف باید بوضوح در کارت واکسیناسیون مسافر مشخص شود تا در آینده از دریافت این واکسن اجتناب شود. در شرایط استثنایی، مشاور پزشکی ممکن است خطر یک بیماری خاص را بیش از خطر تئوریک ناشی از تجویز واکسن در نظر بگیرد و واکسیناسیون را توصیه کند.
عوارض خفیف و شایع واکسن
اکثر واکسن ها عوارض موضعی و/ یا سیستمیک نسبتا شایعی ایجاد می کنند. این واکنش ها معمولا در عرض یک یا دو روز پس از ایمونیزاسیون رخ می دهند. 12-5 روز پس ازدریافت واکسن سرخک/ MMR نشانه های سیستمیک (عمدتا تب و/ یا بثورات پوستی) در 15-5 درصد افراد واکسینه شده گزارش شده است که عموما به عوارض زمینه ای (یعنی، عوارض طبیعی دوران کودکی) نسبت داده می شوند.
عوارض جانبی شدید و غیرشایع
اکثر عوارض نادر ناشی از واکسن (جزئیات در جدول پایین) خود محدود شونده هستند و منجر به مشکلات درازمدت نمی شوند. برای مثال، گرچه شوک آنافیلاکسی بطور بالقوه کشنده می باشد ولی قابل درمان است و اثرات درازمدت ندارد.
تمام عوارض جدی باید فورا به سازمان سلامتی مربوطه گزارش شوند و در کارت واکسیناسیون ثبت شوند. به علاوه، بیمار و بستگان وی باید در مورد اجتناب از واکسیناسیون در آینده مطلع شوند.
جدول عوارض شدید غیرشایع در واکسن ها
| واکسن | عوارض جانبی احتمالی | میزان مورد انتظارa به ازای یک میلیون دوز |
| BCG | لنفادنیت چرکی استئیت- BCG عفونت منتشر BCG | 1000-100 (عمدتا در افراد دارای نقص سیستم ایمنی) 700-1 (بندرت با واکسن های کنونی) 0/19-1/56 |
| وبا | NRb | |
| DTP | گریه مداوم تشنج اپیزود هیپوتونیک- کاهش واکنش آنافیلاکسی | 60000- 1000 570 570 20 |
| هموفیلوس آنفلونزا | NR | - |
| هپاتیت A | NR | - |
| هپاتیت ب c | آنافیلاکسی | 1-2 |
| آنفلونزا | سندرم گلین- باره | کمتر 1 مورد |
| انسفالیت ژاپنی | عارضه نورولوژیک (فقط مغز موش) حساسیت بیش از حد | نادر 6400-1800 |
| سرخک | تشنج وابسته به تب پورپورای ترومبوسیتوپنیک آنافیلاکسی انسفالیت | 333 45-33 50-1 1 (اثبات نشده) |
| بیماری مننگوکوک | آنافیلاکسی | 1 |
| اوریون | وابسته به سویه- مننژیت آسپتیک | 500-0 |
| پنوموکوک | آنافیلاکسی | خیلی نادر |
| فلج اطفال (OPV) | پولیومیلیت فلج کننده وابسته به واکسن | 1/5-3/5 |
| فلج اطفال (IPV) | NR | - |
| هاری | فقط بافت مغز حیوانات- فلج عصبی مشتق از سلول- واکنش های آلرژیک | 44-17 نادر |
| سرخجه | آرترالژی/ آرتریت/ آرتروپاتی |
در زنان غیرایمن موقتی است ،آرترالژی: 25%، آرتریت: 12% |
| کزاز | نوریت بازویی آنافیلاکسی | 5-10 1-6 |
| انسفالیت منتقله از کنه | NR (فقط داده های واکسن غربی موجود است) | |
| تب زرد | انسفالیت (کمتر از6 ماه) آلرژی/ آنافیلاکسی بیماری احشایی | 4000-5000 5-20 0-4
|
a میزان دقیق ممکن است با توجه به روش پایش تغییر کند. bNR = گزارش نشده c گرچه گزارشاتی از بیماری دِمیلینه کننده پس از دریافت واکسن هپاتیت B وجود داشته است شواهد علمی برای ارتباط سببی وجود ندارد. | ||