یبوست
یبوست
یبوست یک وضعیت رایج است که بر روی افراد از تمام سنین تأثیر می گذارد و میتواند به این معنا باشد که شما به صورت منظم مدفوع را دفع نمی کنید و یا اینکه نمیتوانید کاملاً روده خود را تخلیه نمایید.
یبوست میتواند باعث شود که مدفوع سفت و برجسته گردد و معمولاً به شکل غیرمعمولی بزرگ یا کوچک است.
شدت یبوست در افراد مختلف متفاوت است. بسیاری از افراد تنها برای مدت زمان کوتاهی یبوست را تجربه میکنند، اما برای سایرین، این وضعیت میتواند یک وضعیت مزمن باشد که باعث درد قابل توجه شده و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار میدهد.
چه چیزی باعث ایجاد یبوست میشود؟
شناسایی علت دقیق یبوست اغلب دشوار است، با این حال، شماری از عوامل وجود دارد که میتوانند باعث ایجاد این وضعیت شوند. از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
- نخوردن فیبر کافی مانند میوه و سبزیجات و غلات
- تغییر در روتین و یا سبک زندگی به عنوان مثال تغییر در عادات غذایی
- بی اعتنایی به نیاز برای دفع مدفوع
- اثرات جانبی برخی از داروها
- ننوشیدن مایعات کافی
- اضطراب و یا افسردگی
در کودکان رژیم غذایی ضعیف، ترس درباره استفاده از توالت و مشکلات آموزش توالت میتواند باعث ایجاد یبوست شود.
چه کسانی تحت تأثیر قرار می گیرند؟
یبوست میتواند در نوزادان، کودکان و بزرگسالان رخ دهد.
یبوست در خانم ها دو برابر مردان رخ میدهد و در افراد مسن و همچنین در طی بارداری رایجتر است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
شما ممکن است بتوانید خودتان با برخی از تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی یبوست را درمان کنید. اگر این تغییرات کمکی نکرد و مشکل ادامه پیدا کرد، شما بایستی به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر فکر می کنید کودکتان به یبوست مبتلا شده است با پزشک خود صحبت کنید
درمان یبوست
تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی معمولاً به عنوان اولین درمان برای یبوست توصیه میشود. این امر شامل افزایش تدریجی مصرف فیبر در رژیم غذایی و کسب اطمینان از نوشیدن میزان کافی از مایعات و سعی برای ورزش بیشتر میشود. اگر اینها مؤثر نبود، پزشک شما ممکن است یک داروی ملین خوراکی را تجویز کند که میتواند به تخلیه روده شما کمک کند.
درمان برای یبوست موثر است اگرچه در برخی از موارد ممکن است چندین ماه طول بکشد تا الگوی منظم کارکرد روده مجددا ایجاد گردد.
پیشگیری از یبوست
ایجاد تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی ذکرشده در بالا میتواند به کاهش خطر ابتلا به یبوست در وهله اول کمک کند.
دادن زمان کافی برای خروج مدفوع به راحتی میتواند مفید باشد و شما بایستی سعی کنید به نیاز برای رفتن به توالت بیاعتنایی نکنید.
عوارض
برای بیشتر افراد یبوست به ندرت باعث ایجاد عوارض میشود اما برخی از افراد با یبوست درازمدت ممکن است مشکلات زیر را داشته باشند:
هوموروئید(بواسیر)
فشردگی مدفوع(زمانی که مدفوع سفت و خشک در درون رکتوم تجمع پیدا میکند).
بیاختیاری روده(نشت مدفوع مایع)
علائم یبوست
زمانی که شما به یبوست مبتلا میشوید خارج کردن مدفوع برای شما دشوارتر و نسبت به وضعیت معمول حجم و دفعات کمتری خواهد داشت.
عادات نرمال روده از فردی به فرد دیگر متفاوت است، برخی از بزرگسالان بیشتر از 1 بار در روز به دستشویی میروند در حالی که سایرین ممکن است هر 3 تا 4 روز این نیاز را داشته باشند، به صورت مشابه برخی از کودکان چند بار در روز مدفوع خواهند داشت در حالی که سایرین تنها چند بار در هفته این نیاز را دارند.
اگر شما و یا کودکتان کمتر از زمان معمول مدفوع را دفع میکنید میتواند نشانه یبوست باشد.
همچنین دفع مدفوع ممکن است دشوارتر باشد و ممکن است شما احساس کنید که نمیتوانید کاملا روده خود را تخلیه نمایید، مدفوع شما ممکن است خشک و برآمده باشد و به شکل غیرمعمولی بزرگ و یا کوچک باشد.
دیگر نشانههای یبوست عبارتاند از:
دل درد و دلپیچه
احساس نفخ
حالت تهوع
از دست رفتن اشتها
یبوست در کودکان
علاوه بر حرکات غیرمعمول و کمتر روده کودک مبتلا به یبوست ممکن است یکی از نشانههای زیر را داشته باشد:
کاهش اشتها
کمبود انرژی
تحریکپذیری، عصبانیت و یا ناراحتی
مدفوع با بوی بد
درد شکم و ناراحتی
کثیف کردن لباسها
احساس ناخوشی عمومی
چه زمانی بایستی به پزشک مراجعه کنید؟
شما ممکن است بتوانید خودتان با استفاده از برخی از تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی یبوست را درمان کنید با این حال در صورتی که این تغییرات کمکی به درمان یبوست نکرد، بایستی به پزشک مراجعه کنید.
شما همچنین بایستی در صورتی که متوجه خونریزی رکتوم، کاهش وزن غیرقابل توجیه و بی دلیل و خستگی دائمی شدید به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که فکر میکنید کودکتان مبتلا به یبوست شده است او را به پزشک ببرید، ملینها اغلب برای کودکان در کنار تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی توصیه میشود.
دلایل یبوست
یبوست معمولا زمانی رخ میدهد که مدفوع در داخل کولون(روده بزرگ) برای مدت طولانی باقی میمانند و کولون آب زیادی را از آن جذب میکند و باعث سفتی و خشکی آن میشود.
بیشتر موارد یبوست به دلیل یک بیماری خاص ایجاد نشدهاند و شناسایی علت دقیق دشوار است. با این حال چندین عامل میتواند احتمال یبوست را بالا ببرد که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
نخوردن فیبر کافی مانند میوه، سبزیجات و غلات
تغییر در روتین و یا سبک زندگی مانند تغییر در عادت غذاخوردن
نداشتن فضای خصوصی مشخص در زمان استفاده از توالت
بیتوجهی به نیاز برای دفع مدفوع
بیتحرکی و عدم فعالیت
ننوشیدن مایعات کافی
تب
کاهش و یا اضافه وزن
اضطراب یا افسردگی
مشکلات روانی مانند مشکلات حاصل از سواستفاده جنسی، خشونت و یا تروما
دارو
یبوست گاهی اوقات میتواند اثر جانبی داروی مصرفی شما باشد، انواع رایج داروهایی که میتوانند باعث ایجاد یبوست شوند عبارتاند از:
آنتیاسیدهای آلومینیومی(دارو برای حل مشکل جذب و رفلاکس معده به مری)
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضدصرع(دارو برای درمان صرع)
داروهای ضدروانپریشی(داروها برای درمان اسکیزوفرنی و دیگر بیماریهای روانی)
مکملهای کلسیم
مسکنهای مخدر مانند کدئین و مورفین
مدرها(داروهای ادرار آور)
مکملهای آهن
اگر یبوست به دلیل دارو ایجاد شده باشد این بیماری معمولا با توقف مصرف دارو بهبود حاصل میکند با این حال شما نبایستی مصرف داروی تجویزشده را متوقف کنید مگر اینکه پزشکتان این توصیه را داشته باشد.در صورت ابتلا به یبوست حاصل از مصرف داروها با پزشک خود صحبت کنید، آنها ممکن است بتوانند یک داروی جایگزین را تجویز کنند.
بارداری
در حدود 2 نفر از هر 5 نفر در طی دوره بارداری به خصوص در مرحله اولیه آن دچار یبوست میشوند.
یبوست در طی بارداری به این دلیل رخ میدهد که بدن مقدار زیادتری از هورمون زنانه پروژسترون را تولید میکند که میتواند به صورت یک آرام کننده ماهیچه عمل کند.
روده معمولا مدفوع و محصولات زائد را به سمت مقعد در فرایندی به عنوان پریستالتیسم حرکت میدهد، که در آن ماهیچههای پوشش روده در یک حرکت موج مانند منقبض و آزاد میشوند. افزایش پروژسترون، انقباض ماهیچههای روده را دشوار میکند و در نتیجه حرکت محصولات زائد دشوارتر میشود، اگر شما باردار هستید همیشه شیوههایی برای درمان یبوست بدون آسیب به نوزاد وجود دارد.
بیماریهای دیگر
در موارد نادر یبوست میتواند نشانه یک بیماری زمینهای مانند موارد زیر باشد:
سندروم روده تحریکپذیر(IBS)
دیابت
هیپرکلسمیا یا افزایش کلسیم خون
غده تیروئید کمکار(کمکاری تیروئید)
دیستروفی ماهیچهای: یک بیماری ژنتیکی که باعث تحلیل ماهیچهها میشود.
مالتیپلاسکرولوزیس: بیماری که بر سیستم اعصاب تاثیر میگذارد.
بیماری پارکینسون: که در آن بخشی از مغز به شکل پیشرونده آسیب میبیند و بر هماهنگی حرکات بدن تاثیر منفی میگذارد.
آسیب به ستون فقرات
فیشر یا شکاف مقعد: یک پارگی و یا زخم در پوست درست در درون مقعد
کولیت یا بیماری التهاب روده: بیماری که باعث میشود روده تحریک شده و متورم گردد
سرطان روده
نوزادان و کودکان
یبوست در نوزادان و کودکان شایع است، تخمین زده میشود که از هر 3 کودک 1 نفر در طول دوران کودکی به یبوست مبتلا میشود. رژیم غذایی نامناسب و ترس درباره استفاده از توالت و آموزش ضعیف درباره توالت رفتن میتواند باعث ایجاد این مسئله شود.
رژیم غذایی ضعیف
کودکانی که غذای زیاد می خورند احتمالا مبتلا به یبوست میشوند، زیرا نمیتوانند مایعات زیادی مصرف کنند. نوزادانی که شیر بسیار زیادی مصرف میکنند احتمالا بیشتر به یبوست مبتلا میشوند. درست مانند بزرگسالان داشتن فیبر کافی در رژیم غذایی برای کودکان نیز حائز اهمیت است.
آموزش توالت
نکته حائز اهمیت این است که شما کودک را برای استفاده از توالت تحت فشار و استرس قرار ندهید. بهتر است به کودک اجازه دهید خودش همه چیز را امتحان کند.دخالت مداوم در زمان استفاده توالت ممکن است باعث اضطراب شود و به یبوست منجر گردد.
عادات توالت
برخی از کودکان ممکن است درباره استفاده از توالت استرس داشته باشند و یا اینکه مضطرب شوند، آنها ممکن است درباره استفاده از توالت فوبیا داشته باشند و یا اینکه بترسند که نتوانند در مدرسه از توالت استفاده کنند.این ترس ممکن است نتیجه تجربه درد در زمان مدفوع باشد و میتواند به عادات نامناسب روده منجر شود که در آن کودکان توجهی به نیاز برای دفع مدفوع نمیکنند و در عوض آنها از ترس تجربه درد و ناراحتی به توالت نمی روند و اگر آنها این کار را انجام دهند، بیماری آنها بدتر میشود.
بیماریهای دیگر
در موارد نادر یبوست در نوزادان و کودکان میتواند نشانه یک بیماری زمینهای باشد، از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
بیماری هیرشپرونگ: که بر روده تاثیر میگذارد و تخلیه مدفوع را دشوارتر میکند.
بدفرمیهای آنورکتال: که در آن مقعد کودک و رکتوم به شکل مناسب شکل نگرفتهاند.
ناهنجاریهای طناب نخاعی: از جمله بیماریهای نادر مانند اسپینابیفیدا و فلج مغزی.
سیستیک فیبروزیس: یک بیماری ژنتیکی که باعث میشود بدن مخاط چسبنده و غلیظی را تولید کند که باعث ایجاد یبوست میشود.
تشخیص یبوست
یبوست یک بیماری شایع است و پزشک شما معمولا نیازی نیست که تست و یا عملی را انجام دهد بلکه تشخیص بر اساس علائم و سابقه پزشکی صورت میگیرد.
پزشک شما سوالاتی درباره عادات روده میپرسد، درباره بحث پیرامون این موضوع با پزشکتان خجالتزده نباشید بلکه نکته حائز اهمیت این است که آنها از تمام علائم شما آگاه باشند تا بتوانند تشخیص صحیحی ارائه دهند. پزشک شما ممکن است پرسشهایی درباره رژیم غذایی، سطح ورزش و این مسئله که آیا اخیرا تغییراتی در برنامه روتین شما ایجاد شده است یا خیر، مطرح کند. پزشکان یبوست را به چندین شیوه تعریف میکنند:
دفع مدفوع کمتر از 3 بار در هفته
نیاز به زور زدن و صرف وقت طولانی در دستشویی بیش از یک چهارم موارد
داشتن مدفوع بسیار سفت و گلوله مانند در بیشتر از یک چهارم موارد
معاینه فیزیکی
اگر پزشک فکر میکند که شما دچار فشردگی مدفوع هستید(زمانی که مدفوع سفت و خشک در رکتوم شما تجمع پیدا میکند) آنها ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهند، برای اطلاعات بیشتر درباره این مسئله به بخش عوارض یبوست مراجعه شود.
آزمایشات بیشتر
اگر علائم شما شدید است پزشک شما ممکن است خواهان آزمایش های بیشتر از جمله آزمایش خون و یا آزمایش تیروئید برای تشخیص و یا رد کردن سایر بیماریها را داشته باشد.
آزمایش های دیگر میتواند شامل موارد زیر باشد:
عکس اشعه X که در آن از اشعه X برای ایجاد تصاویر درون شکم استفاده میشود.
بررسی عبور مدفوع که در آن دوره کوتاهی از کپسولهای ویژهای استفاده میکنید که اشعه X را نشان میدهد.
مانومتری آنورکتال: که در آن یک دستگاه کوچک با یک بالن در یک انتها در داخل رکتوم قرار میگیرد و یافتههای حاصل از فشار از بالن در زمان فشرده شدن و آرام شدن و فشار بر ماهیچهها را اندازهگیری میکند، این آزمایش نشان می دهدکه ماهیچهها و اعصاب رکتوم به چه شکلی کار میکنند.
از آنجایی که در بزرگسالان مسنتر خطر سرطان روده افزایش پیدا میکند، پزشک شما ممکن است درخواست کند تا آزمایشهای بیشتری انجام دهید تا تشخیص سرطان رد شود، از جمله این تستها میتوان به توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن و یا کولونوسکوپی اشاره کرد.
درمان یبوست
درمان یبوست به طول دوره و شدت علائم بستگی دارد. در بسیاری از موارد بهبود علائم با استفاده از تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی امکانپذیر است. درمانهای مختلف برای یبوست در زیر به صورت خلاصه مطرح شدهاند:
مشاوره سبک زندگی
تغییرات برای رژیم غذایی و سبک زندگی اغلب به عنوان درمان اولیه برای یبوست توصیه میشود، در بسیاری از موارد این امر باعث بهبود بیماری بدون نیاز به دارو میشود، برخی از روشهای خودیاری درمان یبوست به صورت زیر هستند:
افزایش مصرف روزانه فیبر، شما بایستی حداقل 18 تا 30 گرم فیبر به صورت روزانه مصرف کنید، غذاها با فیبر بالا شامل مقدار زیاد سبزیجات و میوهها و غلات تازه است.
اضافه کردن مواد حجم دهنده مانند گندم به رژیم غذایی، این کار میتواند باعث شود که مدفوع شما نرمتر شده و عبور آن سادهتر گردد.
با نوشیدن مقدار زیادی آب از دهیدراسیون پیشگیری به عمل بیاورید.
ورزش بیشتری داشته باشید، به عنوان نمونه روزانه پیادهروی کنید یا بدوید.
اگر یبوست باعث ایجاد درد و ناراحتی شده میتوانید از مسکن مانند استامینوفن استفاده کنید.
همیشه دستورالعملهای دوز داروها را به دقت مطالعه کنید، کودکان زیر 16 سال نباید از آسپرین استفاده کنند.
یک برنامه منظم(شامل برنامه برای زمان و مکان مشخص) برای استفاده از توالت ایجاد کنید.
با این حال به الگوی طبیعی روده خود پاسخ دهید: زمانی که نیاز به استفاده از دستشویی دارید اصلا آن را به تاخیر نیندازید.
سعی کنید در صورت استفاده از توالت فرنگی پاها را در روی یک نیمکت در زمان استفاده از توالت قرار دهید تا زانوهای شما بالاتر از ران قرار بگیرند . این کار عبور مدفوع را سادهتر میکند.
اگر دارو باعث ایجاد یبوست شده پزشک شما ممکن است بتواند یک داروی جایگزین را تجویز کند.
پزشک شما ممکن است در صورتی که تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی کمکی نکرد، یک ملین تجویز کند.
ملینها
ملینها نوعی از دارو هستند که به عبور مدفوع کمک میکنند، انواع مختلفی از این داروها وجود دارد که هر یک تاثیر متفاوتی بر سیستم گوارشی دارد.
ملینهای حجم دهنده
پزشک شما معمولا با استفاده از یک ملین حجم دهنده کار را آغاز میکند که با حفظ مایع مدفوع کار خود را انجام می دهد، این مسئله به این معناست که خشکی کمتر رخ میدهد و در نتیجه فشردگی مدفوع مشاهده نمیشود، این نوع از ملینها باعث نرم شدن مدفوع میشوند که به این معناست که شما میتوانید آنها را با سهولت بیشتری دفع کنید.
ملینهای اوسموتیک
اگر مدفوع شما بعد از استفاده از ملین حجم دهنده سفت باقی ماند پزشک شما ممکن است یک ملین اوسموتیک را تجویز کند، ملینهای اوسموتیک میزان مایع موجود در روده را افزایش میدهد و این مسئله باعث نرم شدن مدفوع شده و بدن شما تحریک میشود تا آنها را تخلیه کند.
ملینهای تحریککننده
اگر مدفوع شما نرم است اما همچنان تخلیه آن با مشکل مواجه میشود، پزشک شما ممکن است یک ملین تحریککننده را تجویز کند، این نوع از ملین ماهیچههایی را که در مجرای گوارش قرار گرفته اند را تحریک میکند که باعث حرکت مدفوع و مواد زائد در روده بزرگ به سمت مقعد میشود.
چه زمانی بایستی از ملینها استفاده کنم؟
اگر شما برای مدت کوتاهی است که یبوست دارید، پزشک شما معمولا توصیه میکند که با نرم شدن و عبور آسانتر مدفوع مصرف آنها را متوقف کنید. با این حال اگر یبوست شما به دلیل یک بیماری زمینهای و یا داروی مصرفی ایجاد شده باشد شما ممکن است ملین را برای مدت زمان طولانیتر و شاید ماهها و حتی سالها مصرف کنید.
درمان فشردگی مدفوع
این حالت زمانی اتفاق میافتد که مدفوع سفت و خشک شده و در رکتوم تجمع پیدا میکند، این مسئله باعث انسداد رکتوم میشود و در نتیجه تخلیه مدفوع دشوارتر میگردد. گاهی اوقات در نتیجه این فشردگی ممکن است افزایش تجمع مدفوع به وجود آید و اسهال رخ دهد(جایی که در آن مدفوع شل شده از ناحیه انسداد نشت پیدا میکند) و ممکن است کنترل این مسئله دشوار باشد. اگر شما به فشردگی مدفوع مبتلا هستید در ابتدا با دوز بالایی از یک ملین اوسموتیک درمان میشوید. بعد از چند روز استفاده از آن شما میتوانید استفاده از یک ملین محرک را آغاز نمایید.
بارداری و یا شیردهی
اگر شما باردار هستید شیوههایی وجود دارد که بتوانید به صورت ایمن بدون آسیب به جنین یبوست خود را درمان کنید. پزشک در ابتدا به شما توصیه میکند تا تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد کنید و مصرف فیبر و مایعات را بالا ببرید، همچنین به شما توصیه میشود تا ورزشهای سبکی انجام دهید، اگر تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی موثر نبود برای شما یک ملین تجویز میشود تا تخلیه مدفوع با سهولت بیشتری صورت گیرد.
تعداد زیادی از ملینها برای استفاده خانمهای باردار ایمن هستند زیرا اکثر آنها توسط سیستم گوارش جذب نمیشوند، این مسئله به این معناست که نوزاد شما از اثرات مربوط به ملین آسیبی نخواهد دید.
کودکی که همچنان شیر مادر دریافت میکنند
اگر کودک شما مبتلا به یبوست است اما غذاهای جامد را آغاز نکرده اولین روش برای درمان آنها دادن آب بیشتر در بین وعدههای غذایی نرمال است. اگر شما از شیرخشک استفاده میکنید، شیرخشک را طبق دستورالعمل تولیدکننده به کار ببرید و آن را رقیق نکنید، همچنین بایستی سعی کنید به آرامی پاهای کودک را در یک حرکت دوچرخه مانند تکان دهید و یا این که با احتیاط شکم آنها را ماساژ دهید تا به تحریک روده آنها کمک شود.
اطفالی که غذاهای جامد مصرف میکنند.
اگر کودک شما غذاهای جامد مصرف میکند مقدار زیادی آب و یا آبمیوه رقیق شده را به آنها بدهید و سعی کنید، تشویقشان کنید که میوه بخورند که میتواند به صورت پوره یا خرد شده باشد که این مسئله به توانایی جویدن آنها بستگی دارد. بهترین میوهها برای کودکان برای درمان یبوست عبارتاند از:
سیب
زردآلو
انگور
هلو
گلابی
آلو
تمشک
توتفرنگی
هرگز کودک را مجبور نکنید در صورت عدم تمایل غذا بخورد، اگر این کار را کنید وعدههای غذایی به یک جنگ تبدیل میشود و کودک شما ممکن است غذا خوردن را یک تجربه استرسآمیز و منفی درنظر بگیرد.
اگر کودک شما بعد از تغییر در رژیم غذایی همچنان دارای یبوست است، پزشک ممکن است یک ملین را تجویز کند، ملینهای حجم دهنده برای کودکان مناسب نیستند و در نتیجه معمولا ملین اسموتیک تجویز میشود، با این حال اگر این ملین هم مفید و موثر نبود، آنها میتوانند یک ملین تحریککننده را تجویز کنند.
کودکان
برای کودکان ملینها اغلب به همراه تغییرات رژیم غذایی توصیه میشود، ملینهای اسموتیک معمولا اول به کار میروند و بعد در صورت ضرورت ملین تحریککننده اضافه میشود.
علاوه بر خوردن میوه کودکان بزرگتر بایستی یک رژیم غذایی متوازن و سالم داشته باشند که حاوی سبزیجات و غذاهای غلات کامل مانند نان غلات کامل و پاستا است.
سعی کنید استرس و درگیری مربوط به زمان غذا خوردن و توالت رفتن را به حداقل برسانید.
داشتن دید مثبت و همچنین تشویق در زمان ایجاد یک برنامه منظم برای رفتن به توالت از اهمیت زیادی برخوردار است. حداقل 10 دقیقه به کودک اجازه دهید در توالت باشد و اطمینان حاصل کنید که تا حد امکان مدفوع را تخلیه میکنند، به منظور تشویق این کار، سعی کنید یادداشتهای روزانه از حرکات روده کودک با استفاده از یک سیستم پاداشدهی را تنظیم کنید، این مسئله به آنها کمک میکند بر روی استفاده موفق از توالت متمرکز بمانند.
عوارض یبوست
یبوست به ندرت باعث ایجاد عوارض و مشکلات درازمدت میشود. درمان معمولا موثر است به خصوص اگر سریعا شروع شود. با این حال اگر شما یبوست مزمن و یا درازمدت دارید ممکن است در خطر بیشتر تجربه عوارض قرار بگیرید.
خونریزی رکتوم
زور زدن مداوم برای دفع مدفوع میتواند باعث ایجاد درد و ناراحتی و خونریزی رکتوم شود، در برخی از موارد خونریزی نتیجه پارگی کوچک در اطراف مقعد است اما اغلب به دلیل هموروئید ایجاد میشود. هموروئیدها عروق خونی متورمی هستند که در قسمت پایینی مقعد و رکتوم شکل میگیرند. علاوه بر خونریزی هموروئید میتواند باعث ایجاد درد و خارش در اطراف مقعد و تورم آن شود، علائم هموروئید اغلب بعد از چند روز بدون درمان خاصی بهبود حاصل میکند با این حال کرمها و پمادهایی موجود هستند که خارش و ناراحتی را کاهش میدهند، بلافاصله در صورت تجربه خونریزی رکتوم به پزشک خود مراجعه کنید.
فشردگی مدفوع
یبوست درازمدت میتواند خطر فشردگی مدفوع را به همراه داشته باشد که در آن مدفوع خشک و سخت در رکتوم و مقعد تجمع پیدا میکند. فشردگی مدفوع باعث بدتر شدن یبوست هم میشود زیرا عبور مدفوع و مواد زائد از مقعد دشوارتر میشود زیرا مسیر مسدود گشته است. فشردگی مدفوع گاهی اوقات میتواند به عوارض متعددی منجر شود از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
تورم رکتوم
از دست رفتن حس در اطراف مقعد
بیاختیاری روده
خونریزی از مقعد
افتادگی رکتوم که در آن بخشی از قسمت پایینی روده از جای خود خارج میشود و به سمت مقعد برجسته میگردد (این مسئله میتواند در نتیجه زور زدن مکرر در افراد با یبوست مزمن رخ دهد).
فشردگی مدفوع معمولا با داروهای ملین بهبود حاصل میکند اگرچه شیاف(که در داخل مقعد قرار میگیرد) و همچنین تنقیههای کوتاه(که در آن دارو به شکل مایع به داخل مقعد تزریق میشود) نیز گاهی اوقات میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.
پیشگیری از یبوست
اقداماتی وجود دارد که شما میتوانید با استفاده از آنها از یبوست پیشگیری کنید. به عنوان مثال میتوان به تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی اشاره کرد.
فیبر
استفاده از مقدار کافی فیبر در رژیم غذایی میتواند به شکل قابل توجهی احتمال ابتلا به یبوست را کاهش دهد. بیشتر بزرگسالان فیبر کافی مصرف نمیکنند.
شما بایستی حداقل 30 گرم فیبر در روز مصرف کنید و میتوانید مصرف فیبر را با خوردن موارد زیر افزایش دهید:
میوه و سبزیجات
برنج
پاستا با گندم کامل
نان کامل
دانهها و جو
خوردن فیبر بیشتر باعث میشود حرکات روده شما منظم باشد زیرا به عبور آسانتر غذا از سیستم گوارشی کمک میکند. غداهایی که فیبر زیادی دارند باعث میشود به مدت طولانیتری احساس سیری داشته باشید.
افزایش تدریجی فیبر از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا افزایش ناگهانی ممکن است احساس نفخ ایجاد کند. افزایش ناگهانی مصرف فیبر همچنین ممکن است باعث شود که نفخ بیشتری داشته باشید و دچار دلپیچه شوید.
مایعات
اطمینان حاصل کنید که مقدار زیادی مایعات مینوشید تا از دهیدراسیون(کم آبی) پیشگیری به عمل آید.
به صورت پیوسته مصرف مایعات را در زمان گرمای هوا و یا ورزش بالا ببرید، سعی کنید میزان کافئین، الکل و نوشیدنیهای گازدار را کاهش دهید.
عادات توالت
هرگز نیاز برای رفتن به توالت را مورد بیاعتنایی قرار ندهید زیرا میتواند به شکل قابل توجهی احتمال ابتلا به یبوست را افزایش دهد، در زمان رفتن به توالت اطمینان حاصل کنید که زمان کافی و همچنین فضای خصوصی کامل برای دفع مدفوع دارید.
ورزش
فعال بودن و تحرک به میزان قابل توجهی احتمال ابتلا به یبوست را کاهش میدهد، شما بایستی حداقل 150 دقیقه فعالیت فیزیکی در هفته داشته باشید.
ورزش علاوه بر این که احتمال یبوست را کاهش میدهد باعث میشود احساس سلامت بیشتری داشته باشید و خلقوخوی شما را بهبود میبخشد و سطح انرژی و آمادگی جسمانی کلی شما را نیز بالاتر میبرد.